اخیراً جمعی از کارگردانان و بازیگران سیما با رهبر انقلاب دیدار کردند. در ادامه مباحثی که در آن دیدار مطرح شد، رهبری یادداشتی را منتشر و تأکید کردند که برای دفاع از عظمت، فرهنگ و شکوه ملت ایران، هنر باید میدان‌دار باشد. در این خصوص و نیز در شرایط کنونی سینما که با آثار مبتذل در اکران دست و پنجه نرم می‌کند با پروانه معصومی بازیگر پیشکسوت گفت‌و‌گو کردیم.

اخیراً رهبر انقلاب درباره محتوای آثار سینمایی و تلویزیونی یادداشتی منتشر و رهنمود‌هایی دادند و دغدغه‌هایی را مطرح کردند. برداشت شما به عنوان سینماگر از رهنمود‌ها و یادداشت ایشان چه بود؟
فکر می‌کنم بسیار واضح است. احساس من این است که سینما آنطور که شایسته است به دغدغه‌های جامعه نپرداخته است بلکه بسیار کم پرداخته است. رهبری دغدغه‌های فرهنگی خود درباره جامعه را بار‌ها و بار‌ها مورد تأکید قرار داده‌اند بنابراین آنچه مورد نظر رهبری است، کاملاً روشن و واضح است. حالا با دیدار اخیر و یادداشتی که پس از آن دیدار منتشر کرده‌اند بار دیگر منویات خود را خیلی صریح و روشن بیان کرده‌اند.

به نظر شما مهم‌ترین ضعف آثار سینمایی و تلویزیونی ما چیست؟
۱۰ سال و شاید هم بیشتر است که می‌گوییم ما مشکل قصه داریم، مشکل نوشتن داریم، مشکل دیالوگ‌نویسی داریم. البته نویسنده‌های خیلی خوبی هم داریم، اما از آنجا که سعی می‌کنیم کمترین هزینه را برای قصه صرف کنیم، اکثر قصه‌ها ضعیف هستند. در حالی که دیده شده در خیلی از فیلم‌ها و سریال‌ها وقتی که قصه قوی باشد، حتی اگر کارگردانی قوی نباشد، فیلمبرداری درجه یک نباشد، بقیه عوامل هم ضعیف باشند- بازی بازیگر‌ها را نمی‌گویم، چون آن‌ها بیش از سایر عوامل به چشم می‌آیند- باز هم آن فیلم و سریال با قصه جلو می‌رود ولی به محض اینکه قصه در یک فیلم و سریال شل و لق باشد، فیلم انگار جایی گیر می‌کند، متوقف می‌شود و جلو نمی‌رود. متأسفانه سینما و سیما کمترین هزینه را برای قصه‌نویسی می‌دهند. در حالی که در فیلم و سریال مهم‌ترین نکته این است که داستان خوب و درست نوشته شود و همه ابعاد را در نظر بگیرد. اگر سوژه به روز باشد باید نگارش قصه هم به روز باشد. اگر سوژه تاریخی است، داستان هم تاریخی روایت شود آن هم تاریخ درست. اگر این چیز‌ها درست شود می‌توانیم کار‌های خوبی هم داشته باشیم.

سینما و سیما رسالت فرهنگی دارند. باید مردم را به سمت فضایل اخلاقی و معنویات رهنمون باشند، اما اینطور نیست، چرا؟ آیا سیاستگذاری‌ها درست نیست؟
بله، الان ما درگیر یک جنگ بی‌سروصدا هستیم. هم سیاستگذاری‌ها و هم فیلمساز‌ها نقش دارند. الان فیلم‌هایی روی پرده سینما‌ها نمایش داده می‌شود که مبتذل هستند. به راحتی میان بازیگران الفاظ و کلمات رکیک رد و بدل می‌شود و متأسفانه بعضاً خوب هم فروش می‌کنند. حالا این فروش خوب دلیل این نیست که مردم متوجه نیستند یا اینگونه فیلم‌ها را می‌پسندند بلکه مردم در هر حال سرگرمی می‌خواهند. می‌روند سینما تا فلان فیلمی که معتقدند خوب هم نیست را ببینند. دو ساعتی می‌نشینند و تماشا می‌کنند، بعد می‌گویند، فیلم چقدر مزخرف بود! ولی به هر حال دو ساعت دغدغه‌های زندگی را فراموش می‌کند. همان را هم غنیمت می‌دانند. بالاخره سینما برای خیلی‌ها نوعی سرگرمی است و واقعاً هم است، اما باید سرگرمی و تفریح سالم باشد. زمانی سینما رفتن یک تفریح سالم بود، زن و شوهر با هم می‌رفتند، همه اعضای خانواده با هم می‌رفتند، فرهنگ‌سازی خوبی هم بود. برای اعضای خانواده لذت‌بخش و آموزنده بود. ولی حالا بچه‌ها با دیدن برخی فیلم‌ها، تکه‌کلام‌هایی یاد می‌گیرند که بسیار بد است. البته کم کم ذائقه‌های مردم و جامعه هم تغییر می‌کند، کما اینکه تغییر کرده است.
البته این موارد به فیلم‌ها و سینما منحصر نمی‌شود، در تئاتر هم این مسائل هست بلکه بیشتر است.
من تئاتر نمی‌روم، چون دور از مرکز هستم. مدتی است که در روستا زندگی می‌کنم.

به عنوان یک بازیگر قدیمی و پیشکسوت به مشتاقان بازیگری چه توصیه‌ای دارید؟
دنبال شهرت در بازیگری نباشند. شهرت زودگذر است. آنچه برایشان می‌ماند محبوبیت است باید محبوب باشند تا مردم دوستشان داشته باشند. هم و غمشان این نباشد که فقط مشهور شوند. این دو خیلی با هم تفاوت دارند. شهرت با محبوب بودن و دوست داشته شدن توسط مردم تفاوت دارد. رفتار بازیگر مهم است. به عنوان بازیگری که مردم او را دوست دارند باید الگو باشند. خط قرمز‌ها را رعایت کنند. هم تلویزیون و هم سینما یک خطوط قرمزی دارند که بازیگران باید آن‌ها را رعایت کنند، اگر نکنند مورد توجه مردم قرار نمی‌گیرند، به او احترام نمی‌گذارند. باید به مردم احترام بگذارند تا مردم هم به آن‌ها احترام بگذارند. برخی اوقات می‌بینیم که رابطه برخی بازیگران و مردم خوب نیست، بی‌ادبانه با مردم برخورد می‌کنند که باید تأسف بخوریم. باید طوری باشد که وقتی مردم بازیگری را می‌بینند بگویند این همانی است که فلان نقش را در فلان فیلم بازی کرده و خیلی خوب هم بازی کرده و او را تحسین کنند نه اینکه نوعی بیزاری بجویند.

الان کاری در دست اجرا دارید؟
نه، کاری که جدید باشد ندارم. آخرین کارم همان «شرایط خاص» بود که قرار است پخش شود. آرزوی موفقیت برای همه دارم. به هم احترام بگذاریم و بزرگی و کوچکی را رعایت کنیم. همیشه آدمی بر خر مراد سوار نیست، یک وقتی از آن پیاده می‌شویم. طوری نشود که همدیگر را بزنیم و پایین بیندازیم.